Historia Polski 1914-2022

        Wstęp    
W 2020 ROKU WYDAWNICTWO ZYSK zwróciło się do mnie z propozycją napisania uzupełnienia Dziejów Polski i Dziejów Polski opowiedzianych dla młodzieży Feliksa Konecznego. „Gdzie mi się równać z Mistrzem?" — taka była moja pierwsza myśl. „Ale może warto spróbować" — walczyłem z początkowym sceptycyzmem. Przypominałem sobie sceny z egzaminów na studiach, gdy studenci nie byli w stanie odpowiedzieć na pytanie, w jakim mieście wybuchło powstanie warszawskie, a na pytanie o Westerplatte usłyszałem odpowiedź, że było to „wzgórze we Włoszech, na którym był klasztor i które zostało zdobyte w czasie drugiej wojny światowej przez polskich żołnierzy".    
Młodzież potrzebuje opowiedzianej dla niej historii Polski. Bez dwóch zdań. Niech ćwiczeniem pokory będzie podjęcie się tego zadania. Nie po to, by porównywać się z twórcą polskiej nauki o cywilizacjach. Po to, by nie ograniczyć się do utyskiwania na tych, dla których orlęta lwowskie to „młodzi Litwini broniący Lwowa przed Niemcami" (tak, również takich „orłów" słyszałem w czasie mojej dydaktycznej kariery), ale przedstawić im książkę o historii Polski, która zaczyna się w momencie, gdy kończy się opracowanie Feliksa Konecznego.   
Zaczynam od Wielkiej Wojny w 1914 roku. Kończę w XXI wieku, który dowodnie pokazuje, że historia się nie skończyła. Wszystko na to wskazuje, że ma się bardzo dobrze i właśnie zaczyna przyspieszać.
Piszę o Polsce, która weszła w historię wraz ze swoją chrystianizacją. Innej Polski w źródłach nie ma. W okresie, o którym opowiada ta książka (1914-2022), wyrosły z chrześcijaństwa (w naszych warunkach: z katolicyzmu) kod kulturowy pozwolił nam przetrwać najtrudniejsze lata. Był i pozostaje naszym najcenniejszym kapitałem kulturowym i społecznym. Ciągle żyjemy z „odsetek" od niego. Tego zasobu nie można roztrwonić. Innego zabezpieczenia naszej trwałości jako wspólnota kulturowa nie mamy.
W ciągu tych ponad stu lat dwa razy odzyskiwaliśmy niepodległość. To pokazuje nasze „życie na krawędzi". Ale również naszą niezłomną wolę przetrwania. Nie chcę przez to powiedzieć, że jesteśmy niezniszczalni. Jednak unieważniliśmy wyrok śmierci wydany na nas przez największych zbrodniarzy w historii. To niemała rzecz.
Budujemy naszą trzecią niepodległość. Być niepodległym to być samodzielnym. Nie można samodzielnie działać i myśleć, jeśli nie znamy własnej historii. Ona buduje naszą tożsamość. To nasze zbiorowe CV, bez którego nie ma nas jako samodzielnego bytu kulturowego, a w konsekwencji i państwowego. (autor)

       
            

Grzegorz Kucharczyk, Historia Polski 1914-2022, ISBN 978 83-8202-688-7, Wydawnictwo Zysk, Poznań 2022, format: 145x210, ss. 456, oprawa twarda