O miłości Ojczyzny

Generałowa przeciwstawiała się dwóm skrajnym postawom względem Ojczyzny – jej historii i tradycji: bezmyślnemu i urojonemu zachwytowi prowadzącemu do fetyszyzacji oraz ciągłemu narzekaniu i „pluciu” na nią, czego świadkami jesteśmy w naszych czasach, dlatego zachęcała do wszechstronnego zbadania i poznania zarówno cnót, jak i wad narodowych. Miłość do Ojczyzny i tego, co się na nią składa, zdaniem Generałowej, wyraża się w trzech procesach: a) szanowanie i utrzymanie tego, co dobre; b) poprawianie w kraju tego , co szkodliwe, c) zdobywanie dla kraju i przeprowadzanie w nim tego, co pożądane.

Zamoyska zwracała uwagę na potrzebę kultywowania obrządków i zwyczajów, sztuk pięknych, strojów narodowych i regionalnych, które stanowią dobro wspólne Polaków i kreują ich specyfikę. Z wielką znajomością charakteru Polaków, wskazywała na wady, z którymi należy podjąć systematyczną walkę. Zaliczyła do nich: pychę, próżność, zbytnie dogadzanie sobie – brak wstrzemięźliwości w jedzeniu, piciu, strojach i zabawach, lenistwo, marnowanie czasu, wytwarzanie i realizowanie sztucznych potrzeb, życie ponad stan i zadłużanie się.

Książka O miłości Ojczyzny generałowej Jadwigi Zamoyskiej stanowi okazję i intelektualne wezwanie do namysłu nad kształtem współczesnego patriotyzmu. Czytając ją w XXI w. widzimy, że jest to dzieło ponadczasowe, wskazujące na pewne zasady i konkretne działania na rzecz zdrowego i adekwatnego patriotyzmu, które nie ulegają dezaktualizacji. Patriotyzm, podobnie jak i inne zjawiska społeczne, jest rzeczywistością dynamiczną, zmieniającą się wraz z warunkami społeczno-historycznymi - w tym kontekście rodzi się wiele pytań o kształt współczesnego modelu patriotyzmu, o jego treści oraz o warunki i sposoby, w jakich jest urzeczywistniany.
Dlatego też publikacja O miłości Ojczyzny powinna być obowiązkową lekturą wstępną zarówno dla tych, którzy chcą wypowiadać się na temat współczesnego patriotyzmu, jak i dla wszystkich, którzy w sposób sobie właściwy odpowiadają za wychowanie patriotyczne.

"Miłość Ojczyzny nie zawsze i nie dla wszystkich jest uczuciem wrodzonym, ona jest cnotą, i jak każdej cnoty trzeba się jej uczyć i do niej wprawiać. Miłość Ojczyzny powinna być wpajana i nauczana za młodu, tak jak się wpaja wiarę, i jak wykłada katechizm ze względu na dogmaty same w sobie i ze względu na wynikające z nich obowiązki. U nas mianowicie miłość Ojczyzny i przywiązane do niej obowiązki powinny być nauczane ze szczególną starannością!" (Jadwiga Zamoyska)

Jadwiga Zamoyska ur. w 1831 r. w Warszawie, zm. w 1923 r. w Kórniku - działaczka społeczna, założycielka Szkoły Domowej Pracy Kobiet w Kórniku, odznaczona orderem Odrodzenia Polski, autorka książek: O wychowaniu, O pracy, O miłości Ojczyzny. Od 2012 r., po rozpoczęciu procesu beatyfikacyjnego - Służebnica Boża.

Jadwiga Zamoyska, O miłości Ojczyzny, ISBN 978-83-66618-11-4, Fundacja Servire Veritati, Lublin 2021, format: 145x210, ss. 82, oprawa miękka