Praca niniejsza adresowana jest przede wszystkim do duszpasterzy i katechetów, którzy na co dzień spotykają się z zarzutami wobec Kościoła i żywo dyskutowanymi dzisiaj problemami związanymi z Kościołem, do tych, którzy mają osobiste „kłopoty” z Kościołem, jego nauką i postawą, do poszukujących prawdy o Kościele oraz tych, którzy według zalecenia św. Piotra chcą być gotowi do zdania sprawy z nadziei, która stała się ich udziałem (por. 1P 3,15).
Spis treści
Słowo wstępne 5
Kościół a państwo
Józef Krukowski, Państwo wyznaniowe czy świeckie? 9
I. Państwa wyznaniowe 10
1. Państwa wyznaniowe katolickie 11
2. Państwa wyznaniowe niekatolickie 15
II. Państwa świeckie oparte na zasadzie rozdziału Kościoła od państwa 16
1. Amerykańska wersja państwa świeckiego 17
2. Francuska koncepcja państwa świeckiego 19
3. Niemiecki model państwa laickiego 21
III. Totalitaryzm komunistyczny 23
IV. Zmiany zasad relacji państwo—Kościół w państwach post-
komunistycznych 26
Józef Krukowski, Państwo światopoglądowo neutralne 29
Ks. Marian Rusecki, Czy religia jest sprawą prywatną? 35
I. Prywatność decyzji wiary i jej konsekwencje 37
II. Natura ludzka też przeciw prywatności 39
III. Liturgia również ma wymiar społeczny 40
Ks. Janusz Mariański, Czy zakrystia wystarczy do działalności Kościoła 43
I. Spór o „obszary" działania Kościoła 44
II. Społeczne funkcje Kościoła w demokratycznym społeczeństwie 45
III. Kościół etyczny, a nie tylko kultowy 47
Józef Krukowski, Zasady relacji państwo—Kościół w nowej
Konstytucji RP 53
I. Zasady relacji instytucjonalnych 56
1. Równouprawnienie Kościołów i Związków wyznaniowych. . 56
2. Bezstronność władz państwowych w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych 59
3. Zasada poszanowania autonomii i niezależności państwa oraz Kościołów i związków wyznaniowych 63
4. Zasada współdziałania 64
II. Formy regulacji relacji między państwem i Kościołem 65
Józef Krukowski, Jakie zmiany w prawie polskim spowoduje ratyfikacja Konkordatu' 67
I. Konkordat a Konstytucja 68
II. Postulaty nowelizacji ustaw 69
Ks. Wojciech Góralski, Dlaczego krytykuje się Konkordat z 1993 roku? . 73
Ks. Janusz Mariański, Kościół zagrożeniem czy szansą dla społeczeństwa obywatelskiego?
I. Społeczeństwo obywatelskie 84
II. Kościół a społeczeństwo obywatelskie w systemie totalitarnym . 85
III. Kościół a społeczeństwo obywatelskie w okresie wychodzenia 87
z totalitaryzmu
IV. Kościół w społeczeństwie demokratycznym 88
Ks. Cezary Kostro, Czy chrześcijanin jest pełnoprawnym obywatelem? 93
Problemy z tożsamością Kościoła
Ks. Marian Rusecki, Kim jest Kościół 9 101
I. Kształtowanie się tradycyjnego rozumienia Kościoła 101
II. Kościół jako wspólnota personalistyczna i dynamiczna 103
III. Personalistyczny wymiar struktur Kościoła widzialnego 105
Ks. Marian Rusecki, Dlaczego niektórzy akceptują Chrystusa, a odrzucają Jego Kościół' 107
I. Oświeceniowe dziedzictwo 107
II. Kryzys instytucjonalizmu 110
III. Protestantyzacja mentalności katolików 111
IV. Błędy ludzi Kościoła 112
V. Wadliwe rozumienie Kościoła 114
Ireneusz S. Ledwoń OFM, Kto to jest chrześcijanin? 117
Ks. Jerzy Szymik, Kościół świętych czy grzeszników? 127
I. Kościół: święty świętością swojego Boskiego źródła 128
II. Kościół: święty w swej naturze 128
III. Kościół: wspólnota obdarzająca świętością 129
IV. Kościół: wspólnota powołanych do świętości 130
Ireneusz S. Ledwoń OFM, Kościół nadziei czy strachu? 133
Ks. Jerzy Szymik, Czy trzeba być wierzącym, aby być dobrym' 141
Ks. Janusz Mariański, Krytyka Kościoła — ale jaka? 145
"I. Krytyka Kościoła 145
II. Krytyka w Kościele 149
Spis treści 525
Ks. Zbigniew Krzyszowski, Nieomylność — charyzmat czy uzurpacja? 153
I. Nieomylność całego Kościoła 153
II. Nieomylność Kolegium Biskupów 154
III. Nieomylność papieża 155
Ks. Marian Rusecki, Czy tolerancja jest tolerancyjna9 159
I. Co to jest tolerancja? 160
II. Podstawy tolerancji i jej granice 164
Ireneusz S. Ledwoń OFM, Czy kazania są nauką Kościoła? 173
Ks. Mirosław Kalinowski, Male wspólnoty religijne Kościołem jutra? 177
I. Male wspólnoty religijne w nauczaniu Kościoła współczesnego. 180
II. Małe wspólnoty religijne a chrześcijańskie środowiska
III. Znaczenie i rola małych wspólnot religijnych w odnowie duszpasterstwa parafialnego
Antoni Jozafat Nowak OFM, Kapłaństwo kobiety? 187
Elżbieta Szczot, Jaką rolę pełnią świeccy w parafii? 195
I. „Idźcie i wy do mojej winnicy" (Mt 20, 6-7) 195
II. „Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu" (Mk 16, 15) 197
III. „Żeby nikt nie bluźnił imieniu Boga i nauce Chrystusowej (1 Tm 6, 1) 201
Ks. Marian Rusecki, Dlaczego sekty są niebezpieczne? 203
I. Od nazwy do pojęcia sekty 204
II. Diagnozowanie sekt 209
III. Próba zrozumienia motywów psychologicznych akcesu do sekt 211
IV. Ostrzeżenia Kościoła przed sektami 213
1. świadkowie Jehowy 214
2. New Age 218
3. Kościół Zjednoczony — Moona 221
Ks. Henryk Seweryniak, Kościół i pieniądze 225
I. Ekonomia w chrześcijańskiej ekonomii zbawienia 226
II. Wobec wyzwań współczesności 229
Ks. Kazimierz Święs, Czy potrzebne są nowe kościoly9 235
I. Parafia wobec przemian społecznych 236
II. Liczba kościołów a faktyczne potrzeby 237
III. Budowa nowych kościołów a religijność parafian 242
Ks. Janusz Mariański, Czy Kościół jest przeciwny badaniom 2-45
socjologicznym?
I. Kościół a socjologia religii 246
II. O pewnych nadużyciach w badaniach nad religijnością 248
III. Czy socjologia może pomóc Kościołowi? 255
Historyczne „obciążenia" Kościoła?
Ks. Bolesław Kumor, Czy Kościół współczesny „zdradził" Kościół pierwotny" 259
I. Biskupi i kapłani, diakoni 259
II. Okręgi biskupie (diecezje). Początki organizacji metropolitalnej 262
III. Jedność Kościoła 263
IV. Urząd Piotrowy 264
Ks. Stanisław Wielgus, O micie „ciemnego" średniowiecza i „światłej"
nowożytności polemicznie 269
Ks. Marek T. Zahajkiewicz, Wojny w Imię Boga? Jak spoglądać na
średniowieczne wyprawy krzyżowe" 303
I. W średniowieczu często stawiano pytanie odnośnie do słuszności wojny 303
II. Od starożytności do średniowiecza; ewolucja stosunku chrześcijan do wojny 304
III. Wyzwalanie Półwyspu Pirenejskiego 306
IV. W kierunku Palestyny 307
V. Wyprawy krzyżowe i walki z Turkami w opinii średniowiecznego historiografa; spojrzenie Jana Długosza 310
Ks. Daniel Olszewski, Zagadnienie średniowiecznej tolerancji — inkwizycja 313
Ks. Stanisław Wielgus, Chrześcijańska średniowieczna filozofia i teologia u podstaw nowożytnego przyrodoznawstwa 325
Stanisław Wilk SDB, „Polsko! — twoja zguba w Rzymie"? 335
Stanisław Nagy SCJ, Wkład Jana Pawła II w przełom solidarnościowy i najnowsze dzieje w Polsce 343
I. U źródeł wiernej służby ojczyźnie i narodowi 344
II. Na trudnym trakcie odzyskania wolności 347
1. U źródeł solidarnościowego przełomu 347
2. Niezawodny przyjaciel narodu w godzinie bolesnej próby 350
3. W przeddzień końcowego zwycięstwa 355
III. Początek zaskakującego epilogu 356
1. Czwarta pielgrzymka do ojczyzny (1 VI — 9 VI 1991) 356
2. Spotkanie na progach kraju — odwiedziny Żywiecczyzny (22 V 1995) 360
Ks. Czesław Stanisław Bartnik, Czy Kościół katolicki negatywnie ciąży na losach narodu polskiego? 363
Spis treści 527
Ks. Stanisław Kowalczyk, Czy Kościół wniósł coś w kulturę? 371
Ks. Marian Rusecki, Czy istnieje konflikt między nauką a religią? . . . 383
I. Nauka a religia w aspekcie historycznym 385
II. Czym jest nauka, a czym religia 387
III. Czy nauka wszystko poznaje i wyjaśnia? 391
Moralność chrześcijańska przeciw człowiekowi?
Ks. Ireneusz Mroczkowski, Czy Kościół widzi w człowieku tylko zło? 399
I. Współczesny kontekst dyskusji o złu 400
II. Przyczyna zła 401
III. Chrześcijańskie wyzwolenie z^ zła 403
Ks. Janusz Nagórny, Kościół nakazów i zakazów? 407
Ks. Stanisław Kowalczyk, Dlaczego Kościół przeciwny jest liberalizmowi? 413
Ks. Seweryn Rosik, Czy Kościół lęka się wolności? 423
I. Pytanie prowokacyjne 423
II. Ostrzeżenie przed propagatorami fałszywej wolności 424
III. Gorzkie owoce ludzkiej samowoli 427
IV. Jak Kościół pojmuje prawdziwą wolność? 429
V. Wychowanie do wolności 431
Józef Wróbel SCJ, Czy Kościół broni życia ludzkiego za wszelką cenę? 435
Józef Wróbel SCJ, Czy Kościół jest przeciwny eksperymentom w medycynie? 445
Ks. Janusz Nagórny, Dlaczego Kościół zajmuje się seksem? 453
Ks. Stanisław Mojek, Antykoncepcja promocją czy degradacją małżeńskiej miłości? 461
I. Cechy charakterystyczne miłości małżeńskiej 461
II. Odpowiedzialne rodzicielstwo 462
III. Czym jest antykoncepcja? 465
IV. Patologiczne działanie antykoncepcji 466
Elżbieta Szczot, Czy w Kościele są rozwody? 471
I. Małżeństwo przymierzem i sakramentem 471
II. Nierozerwalność małżeństwa 473
III. Władza Kościoła nad małżeństwem 474
IV. Rozłączenie małżonków 479
Ks. Stanisław Mojek, Jaki jest sens celibatu kapłańskiego? 483
I. Zarzuty przeciwko celibatowi kapłańskiemu 483
II. Racje przemawiające za potrzebą i sensem calibatu 484
1. Chrystus bezżenny wzorem dla kapłana 484
2. Eklezjologiczne znaczenie celibatu 487
3. Sens eschatologiczny celibatu 490
III. Wartość celibatu w życiu Kościoła 490
Ks. Franciszek Kampka, Moralny sens gospodarki w nauczaniu Kościoła 493
I. Człowiek podmiotem życia gospodarczego 493
II. Praca 495
III. Własność 498
IV. Rynek — konkurencja — państwo 501
Ks. Sławomir Nowosad, Strajk w ocenie moralnej 507
Ks. Marian Rusecki, Co to są wartości chrześcijańskie? 511
I. Sprzeciw nie od dziś 511
II. Ku pojęciu wartości 513
III. Kościół aprobuje wartości ogólnoludzkie 516
IV. Specyfika wartości chrześcijańskich 518
Wykaz skrótów 521
red. ks. Marian Rusecki, Problemy współczesnego Kościoła, ISBN 83-228-0412-1, RW KUL, Lublin 1997, format: 170 x 240, ss. 528, oprawa miękka
