Epoka rewolucji i totalitaryzmów. Studia i szkice

Prezentowana tu książka jest tomem studiów zasadniczo poświęconych Kościołowi powszechnemu. Styki z dziejami katolicyzmu polskiego przypominają o miejscu Polski na mapie chrześcijaństwa. Nie jest to wykład systematyczny, skupia się jednak na dwóch zagadnieniach w historiografii najnowszej dość kontrowersyjnych i jednocześnie nośnych dla syntezy dziejów kościelnych ostatniego dwuwiecza. Są to dzieje papiestwa, którego rola i znaczenie doznało w tym czasie tak wielkich przeobrażeń, oraz dzieje Niemiec, o których można powiedzieć to samo, dodając jednak, iż ich metamorfoza nastąpiła na drodze przeraźliwych cierpień, którym poddana została znaczna część ludzkości. Pamiętając o tym, że „katolickie Niemcy” to pojęcie, które w XIX w., a nawet i nieco później oznaczało najwyższą wartość katolicyzmu, trzeba usiłować przynajmniej zrozumieć, jak doszło właśnie w tym kraju do - tak masowego skorumpowania moralnego, jakiego widownią była ostatnia wojna i metody stosowane w czasie jej trwania przez nazizm. Obecnie, kiedy dokonał się rozpad bliźniaczego totalitaryzmu, którego zbrodnie były może nawet większe, bo głównie dokonane na własnych obywatelach, należałoby dzieje obu systemów traktować porównawczo, paralelnie. Dla nas musi jednak pozostać miarodajna zasadnicza różnica występująca w tych dociekaniach. W odniesieniu do imperium Stalina Kościół może być rozważany tylko jako jedna z ofiar.

Niektóre z obecnych w książce studiów były już publikowane na łamach czasopism, zawsze jednak z myślą o tym, że są one potencjalnie częścią większej całości. Seria „Kościół katolicki w dziejach państw i społeczeństw” będzie w miarę możliwości wydawniczych kontynuowana z preferencją dla tematyki polskiej.

ks. Zygmunt Zieliński, Epoka rewolucji i totalitaryzmów. Studia i szkice, ISBN 83-228-0336-2, RW KUL, Lublin 1993, format: 170 x 240, ss. 232, oprawa miękka