Z biegiem lat. Wspomnienia o Romanie Dmowskim

Z biegiem lat. Wspomnienia o Romanie Dmowskim

Zapraszamy do lektury wspomnień o Romanie Dmowskim autorstwa Władysława Jabłonowskiego jego wieloletniego współpracownika i przyjaciela.
Władysław Jabłonowski (1865-1956), krytyk literacki, publicysta, działacz polityczny. Był synem Juliana i Marii z książąt Woronieckich. Uczęszczał do gimnazjum w Białej Cerkwi, po jego ukończeniu (1884) służył krótko w wojsku rosyjskim. W latach 1885-1886 studiował nauki przyrodnicze na Politechnice Lwowskiej, w 1887 odbył podróż do Grecji i Turcji. Kontynuował studia na uniwersytecie w Genewie (1888-1891, filozofia i filologia, 1891 licencjat z nauk społecznych), na uniwersytecie w Paryżu i College de France (1891-1892, psychologia, filozofia, filologia), na uniwersytecie w Lipsku (1892-1893). Lata 1894-1895 spędził na zesłaniu w okolicach Orenburga.
Był aktywnym działaczem politycznym i społecznym. W latach 1888-1890 przewodniczył Towarzystwu ''Polonia'' w Genewie. Od 1888 należał do Związku Młodzieży Polskiej ''Zet''. Brał udział w krakowskim pochówku Mickiewicza oraz organizował manifestacje z okazji 100-lecia powstania kościuszkowskiego, co przyczyniło się do skazania go na zesłanie; później trafił jeszcze do więzienia w X pawilonie Cytadeli Warszawskiej w 1904.
W 1893 był jednym z założycieli Ligi Narodowej. Blisko współpracował z Romanem Dmowskim. Kontakty utrzymywał także m.in. z Sienkiewiczem, Żeromskim, Reymontem. W latach 1909-1912 pełnił mandat poselski w III Dumie Państwowej. W 1908 został przyjęty w poczet członków Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.
W 1918 został członkiem Tymczasowej Rady Stanu, w latach 1919-1922 zasiadał w Sejmie Ustawodawczym, a 1922-1935 w Senacie RP (z ramienia Związku Ludowo-Demokratycznego). Był zdeklarowanym przeciwnikiem Piłsudskiego, szczególnie wyprawy kijowskiej i przewrotu majowego.
W czasie II wojny światowej mieszkał w Warszawie, a po powstaniu warszawskim w Olesinie koło Nadarzyna; ostatnie lata życia spędził w Sopocie.

Władysław Jabłonowski, Z biegiem lat. Wspomnienia o Romanie Dmowskim, ISBN 978-83-60048-17-7, Dom Wydawniczy Ostoja, Krzeszowice 2007, format: 145 x 205, ss. 48, oprawa miękka