„Papież musiał zginąć" - wyjaśnienia Ali Agcy

„Papież musiał zginąć" - wyjaśnienia Ali Agcy

W kwietniu 2006 r. pion śledczy Instytutu Pamięci Narodowej oddział w Katowicach wszczął śledztwo w sprawie zamachu na życie Jana Pawła II.
W trakcie dotychczasowego śledztwa prowadzący je prokurator Michał Skwara zgromadził łącznie ok. 20 tys. dokumentów: włoskich, bułgarskich oraz niemieckich. Jednak szczególnie ważne w tym kontekście, jako pierwotne źródło do dalszych badan i postępowań, są wyjaśnienia samego zamachowca Mehmeta Ali Agcy.
To jego wyjaśnienia, składane przed włoskimi sędziami śledczymi podczas śledztwa oraz przewodu sadowego, w latach 1980-1985, są przedmiotem publikacji „»Papież musiał zginąć«. Wyjaśnienia Ali Agcy". Maja pierwszorzędna wartość dowodowa. Do tej pory w całości i z odpowiednim aparatem naukowym nigdy nie były publikowane.
Do druku wybranych zostało 37 najbardziej istotnych spośród 112 protokołów z przesłuchań Agcy, w całości bądź najważniejsze fragmenty. Przy wyborze dokumentów do druku brano pod uwagę przede wszystkim protokoły, które w istotny sposób odnosiły się do organizacji zamachu oraz zawierały opisy osób odgrywających istotna role w trakcie przygotowań do zamachu na Jana Pawła II.
Publikowane dokumenty prezentują tez rożny sposób narracji Agcy na ten temat. Zostały dobrane w taki sposób, aby czytelnik zorientował się, według jakiego klucza Agca zmieniał swoje wyjaśnienia, jakie watki początkowo pomijał, jakie dodawał, a z jakich w czasie dalszych przesłuchań lub na sali sadowej zupełnie się wycofał.
Ta publikacja pozwala nie tylko szczegółowo odsłonić kolejne fazy przygotowań do zamachu na Jana Pawła II oraz ustalić tożsamość uczestniczących w nich osób, ale także zwraca uwagę na watki, które w trakcie procesu, prawdopodobnie z przyczyn politycznych, nigdy nie zostały rozwinięte ani wyjaśnione. Chodzi przede wszystkim o kwestie związane z wyprawa Ali Agcy do Teheranu wiosna 1980 r. oraz okoliczności jego spotkania w tym kraju z oficerem KGB mjr. Władimirem Kuziczkinem, pracującym pod przykryciem jako sowiecki dyplomata.
Zdaniem autora publikacji, ten watek pozwala ustalić pierwsze ogniwo w procesie przygotowań do zamachu na Jana Pawła II, wskazując przy tym na sowiecki watek, znacznie ważniejszy aniżeli tzw. bułgarski ślad w operacji zabicia papieża. Publikacja, zachowując wszystkie rygory opracowania naukowego, podsumowuje także dotychczasowa wiedzę na temat zamachu z 13 maja 1981 r., falsyfikuje rożne teorie związane z tym wydarzeniem oraz wskazuje na zapoznane dotąd tropy i poszlaki, istotne dla ustalenia prawdy o zamachu na życie Jana Pawła II.

Andrzej Grajewski, Papież musiał zginąć" - wyjaśnienia Ali Agcy, ISBN 978-7629-266-3, Gość Niedzielny, Katowice 2011, format: 150 x 215, ss. 662, oprawa twarda