Stanisław Staszic a kwestia żydowska

Wybitny ten mąż stanu, który w przedmowie do książki „Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego" wołał: „Wielki narodzie, czyliż tak ginąć myślisz, aby się nic po tobie nie zostało, tylko niesława?" — i udzielał tyle zbawiennych, a jednocześnie genialnych przestróg swemu narodowi, nie mógł być obojętnym na sprawę żydowską. Swym genialnym umysłem dostrzegał całe jej znaczenie i przewidział, że zaciąży ona wielkim brzemieniem nad narodem polskim, o ile nie przedsięweźmie się odpowiednich reform, zmierzających z jednej strony do zmniejszenia żywiołu żydowskiego, a z drugiej — do uczynienia z żydów obywateli, którzy by organizacją swoją nie podkopywali bytu państwa. Żydzi w Polsce, w przekonaniu Staszica, byli elementem niezmiernie szkodliwym. Staszic bolał nad tym smutnym widokiem wsi polskiej. Jakkolwiek dobrze oceniał szkodliwość żydów w miastach, uważał jednak, że obecność ich na wsi polskiej wyrządza jeszcze większą krzywdę ludności. Radził przeto usunąć ich ze wsi i dać im zwierzchność polską kontrolującą szkoły i cały sposób życia. Pragnął usunąć jej wyłączność, która stworzyła osobną moralność i fanatyzm. „Żydzi — pisał Staszic — po całej Polsce rozsypani, wszędzie z swym duchem wyłączności z naszym ludem pomieszani, nie tylko zaplugawią cały naród, zaplugawią cały kraj, a zmieniając go w kraj żydowski, wystawią w Europie na pośmiewisko i wzgardę." (fragmenty książki)

ks. Józef Kruszyński, Stanisław Staszic a kwestia żydowska, ISBN 978-83-88020-29-2, Ostoja, Krzeszowice 2011, format: 148 x 210, ss. 42, oprawa miękka

Wysyłka w przeciągu 1-5 dni roboczych