Katedra i sześcian. Europa, Stany Zjednoczone i polityka bez Boga

George Weigel − amerykański pisarz katolicki, teolog, działacz społeczny i polityczny, autor najlepiej sprzedającej się biografii papieża Jana Pawła II, pt. „Świadek nadziei.” Jego pytania o stan duchowy Europy stały się w kontekście najazdu „uchodźców” jeszcze bardziej aktualne.

Dwie paryskie budowle: katedra Notre-Dame i Wielki Łuk La Défense – będący ogromnym otwartym sześcianem, w którym mieści się m.in. Międzynarodowa Fundacja Praw Człowieka – stały się pretekstem do rozważań na temat kondycji współczesnej Europy. George Weigel, filozof i teolog, autor biografii Jana Pawła II „Świadek nadziei”, w swojej najnowszej książce „Katedra i sześcian”, czyni z tych budowli symbole dwóch różnych wizji europejskiej kultury. Z jednej strony mamy więc dziedzictwo chrześcijaństwa, z drugiej – hasła rewolucji francuskiej i idee zawarte w Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela. Weigel pyta: „Która kultura (…) broniłaby lepiej praw człowieka? Która kultura bardziej zdecydowanie strzegłaby moralnych podstaw demokracji? Czy ta, która zbudowała ten wspaniały, racjonalny, kanciasty, geometrycznie idealny, lecz istotowo pozbawiony treści sześcian? Czy może kultura, która stworzyła sklepienia i guzy, gargulce i skrzydlate przypory, narożniki i szczeliny, te asymetrie i niepowtarzalność Notre-Dame i innych wielkich gotyckich katedr Europy?”. Filozof twierdzi, że najgłębszy nurt historii ma charakter duchowy i kulturowy. Przypomina też, że to właśnie chrześcijaństwo stworzyło podstawy nowożytnej demokracji, ucząc Europejczyków poczucia godności i szacunku dla jednostki. Czy obronimy to dziedzictwo, czy też doprowadzimy do „demograficznego samobójstwa” i zostaniemy wciągnięci w orbitę świata islamu, w cywilizację daleką od demokratycznych idei i praw człowieka czczonych przez sześcian? W dużej mierze zależeć to będzie od tego, czy Europa odkryje na nowo swoje chrześcijańskie korzenie.

tłum. Izabela i Piotr Zarębscy

George Weigel, Katedra i sześcian. Europa, Stany Zjednoczone i polityka bez Boga, ISBN 83-60335-10-9, Fronda, Warszawa 2005, format: 145 x 205, ss. 208, oprawa miękka