Polska dla Polaków! Kim byli i są polscy narodowcy

W zasadzie na tytule książki można byłoby zakończyć jej omówienie. Wybitni historycy opisują rozwój organizacji i środowisk narodowych od końca XIX wieku praktycznie do dnia dzisiejszego.

Autorzy opisują jak narodowcy definiowali, co decyduje o przynależności do narodowej wspólnoty, o byciu Polakiem. Jakie są podstawy i korzenie polskiego nacjonalizmu?

Ukazują że polski obóz narodowy nie stanowił i nie stanowi do tej pory jednolitej, zwartej struktury politycznej. To powstający żywiołowo we wszystkich zaborach potężny ruch społeczny - fenomen, którego analogią jest ruch "Solidarności" z lat 1980-1981. Tworzyły go organizacje społeczne, związki zawodowe, stowarzyszenia gospodarcze, kobiece i młodzieżowe oraz stronnictwa polityczne. Był to także skupiający elity intelektualne prąd kulturalny, literacki i naukowy. Miał charakter pozaklasowy, łączył ludzi wokół idei solidaryzmu narodowego i pracy dla Ojczyzny, niezależnie od ich pochodzenia oraz statusu majątkowego. Głównym celem polskiego obozu narodowego u jego zarania była walka o odbudowę niepodległej i zjednoczonej Rzeczypospolitej. Endecy odrzucali teorie o podziale narodu na klasy społeczne, co w ich przekonaniu prowadziło do rozerwania więzi narodowej. Podkreślali, że mimo zaborczych kordonów i rodzących się separatyzmów dzielnicowych wszystkie ziemie polskie stanowią całość, zaś zamieszkujący je Polacy są niepodzielnym organizmem narodowym i tę wizję narodu niezależnie od różnych, często bardzo trudnych, wyborów propagowali i propagują narodowcy do dziś.

Wydaje się że najciekawszą częścią książki są rozdziały opisujące działania narodowców w czasie tzw. „realnego socjalizmu”, gdzie wystąpiła największa różnorodność postaw wśród osób odwołujących się do spuścizny Romana Dmowskiego; narodowcy mieli bardzo różne spojrzenia na swe funkcjonowanie w tym okresie, od pełnej kolaboracji z systemem, poprzez cichą i spokojną działalność formacyjną, do działań w totalnej opozycji wobec komunizmu.

Życie niedawno dopisało kolejny rozdział do dziejów polskich narodowców, prezentowana książka swą premierę miała 19 października, a już sześć dni później przedstawiciele Ruchu Narodowego zostali wybrani na posłów do parlamentu.

Marek J. Chodakiewicz, Jolanta Mysiakowska–Muszyńska, Wojciech J. Muszyński, Polska dla Polaków! Kim byli i są polscy narodowcy, ISBN 978-83-7785-747-2, Zysk, Poznań 2015, format: 160 x 220, ss. 560, oprawa twarda