Tytułem wstępu…
Prawda o czasach ostatecznych
„Trąba dziwny dźwięk rozsieje, / ogień skrzepnie, blask ściemnieje, / w proch powrócą światów dzieje. / Z drzew wieczności spadną liście / na Sędziego straszne przyjście, / by świadectwo dać Psalmiście. / A ty, Psalmisto Pański, nastrój harfę swoją, / już na ostatni ton! / Grzech krwią czarną duszę plami… / Bez obrońcy staniem sami… / Któż zlituje się nad nami? / Kyrie elejson! / O, Boże, Ty bądź nam Łaską i Obroną! / Kyrie elejson!”. Przytoczony wyżej początkowy fragment hymnu J. Kasprowicza Dies irae wzorowanego na średniowiecznej pieśni pokutnej jest jednym z najbardziej ekspresywnych obrazów „początku czasu ostatecznego”, jakie można odnaleźć w naszej literaturze. Wizja poety ukazuje dwa Oblicza Boga: Sędziego, przychodzącego w atmosferze grozy, którego lękają się oczekujący na jego wyrok, i miłosiernego Ojca – Opiekuna wzywanego na pomoc w godzinie trwogi. Taka jest również istota Apokalipsy zapowiadającej nieuchronny Sąd Boży, ale też dającej nadzieję wieczności opromienionej łaską Stwórcy; czas Apokalipsy można zatem traktować i jako kataklizm i jako bramę do otwierającego się przed sprawiedliwymi wszystkich epok i zakątków ziemi Królestwa Bożego.
Liczne oznaki wskazują, że – być może – Apokalipsa już się zaczęła: XX-wieczne wojny globalne i nieustanne krwawe konflikty lokalne wybuchające w różnych rejonach świata, terroryzm, pogarda dla prawdy i wiary chrześcijańskiej, szatański kult pieniądza oraz życia bez hamulców moralnych – wszystko to razem wzięte składa się na apokaliptyczną bestię naszych czasów. Niniejszy numer „Cywilizacji”, który przekazujemy do rąk Państwa, poszukuje odpowiedzi na pytania: jak walczyć z ową bestią i jak współcześnie odczytywać wizję Apokalipsy.
Znani naszym Czytelnikom i wysoko przez nich cenieni Autorzy analizują temat czasów ostatecznych w różnych aspektach: teologicznym (refleksje oparte na tekstach biblijnych dotyczących Paruzji i postaci Antychrysta); filozoficznym (w odniesieniu do Sądu Ostatecznego nad żywymi i umarłymi oraz do „małej apokalipsy”, jaką jest dla każdego człowieka jego śmierć); historycznym (odwołując się do rękopiśmiennictwa staropolskiego); socjologicznym (przez apokaliptyczny wymiar naszej epoki – ponowoczesność i netoholizm) oraz kultury wysokiej (wskazując echa Apokalipsy w arcydziełach malarstwa i muzyki).
Przeciwwagę dla groźnych wizji stanowią artykuły mówiące o tym, iż ludzkość zdolna jest do obrony przed globalnym kataklizmem wywołanym odwróceniem się od prawdy i Boga, jeśli powróci na drogę wiary, nadziei i miłości, zaś o szczególnym posłannictwie naszego kraju na tej drodze można przeczytać w tekstach mówiących o objawieniach św. Faustyny i „iskrach wiary”, jakie my, Polacy, wysyłamy dziś całemu światu.
Rekomendując lekturę powyższych treści zawierających się w tym oto, już 63. numerze naszego kwartalnika, wierzymy, że będą je Państwo poznawać z takim przeświadczeniem o Bożym miłosierdziu, jakie wyraził J. Kochanowski w ostatniej strofie swej Pieśni XXV: „Bądź na wieki pochwalon, nieśmiertelny Panie, / Twoja Łaska, Twa Dobroć nigdy nie ustanie! / Chowaj nas, póki raczysz, na tej niskiej ziemi, / Jedno zawsze niech będziem pod skrzydłami Twemi”.
Redakcja
Spis treści
Tytułem wstępu…
Prawda o czasach ostatecznych
Myśl CYWILIZACJI
ks. Bogdan Czupryn Nadzieja przeciw apokalipsie
SŁUŻYĆ PRAWDZIE
Zbigniew Pańpuch Potrójny wymiar Apokalipsy
ks. Marek Dziewiecki Ponowoczesność: początek apokalipsy?
Kazimierz Maliszewski Wizje apokaliptyczne w kulturze staropolskiej. Uwagi na podstawie analizy gazet rękopiśmiennych z XVII–XVIII w.
ks. Andrzej Zwoliński Antychryst jako znak końca czasów
ks. Tadeusz Kuczyński Jaka filozofia może być podstawą dla teizmu – rozmyślania na kanwie metafizyki i encykliki Fides et ratio
Spełniać DOBRO
Anna Irsak Prawo społeczeństwa do korzystania z osiągnięć naukowych, a prawo do własności intelektualnej
Dorota Bis Uwarunkowania zniewolenia medialnego
Teresa Mazur „Rejestr winowajców”
SZTUKA jest trudna
ks. Paweł W. Maciąg Apokaliptyczne wizje oczami artystów na przestrzeni dziejów
Elżbieta Skrzypek Świat w popielnym legnie pyle… Inspiracje sekwencją Dies irae w muzyce (na wybranych przykładach)
WIARA poszukująca zrozumienia
o. Tomasz M. Dąbek OSB Biblia o końcu świata
ks. Marcin C. Dąbrowski Bezpośrednie skutki Soboru Watykańskiego II
Czesław Ryszka Czas Króla miłosierdzia. Misja Polski w objawieniach św. s. Faustyny
Piotr R. Mazur Polskie iskry wiary
Z ŻYCIA INSTYTUTU EDUKACJI NARODOWEJ
Katarzyna Stępień Współczesny nauczyciel – jak sprostać wyzwaniom. Sprawozdanie z sympozjum
Natalia Kunat Św. Tomasz z Akwinu i punkty zwrotne w wyjaśnianiu świata, człowieka i Boga (sprawozdanie)
RECENZJE
Dorota Heck Egzystencja i metanoia
ks. Władysław Żurawski Filozofia prawa – trudne przypadki
Natalia Kunat O dobru wspólnym
ISSN 1643-3637, Czas Apokalipsy, "Cywilizacja" (2017) nr 63, Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, Lublin 2017, ss. 210, format: 166 x 240 , oprawa miękka
