Refleksja nad Unią Europejską ma nas przygotować do decyzji (uzewnętrznionej w referendum akcesyjnym), która jest najbardziej ludzkim aktem spinającym w sobie rozumność i wolność człowieka. Toteż Myśl Cywilizacji aktualnego numeru pisma stanowi refleksja o. prof. Mieczysława A. Krąpca OP prowadząca ku zrozumieniu, co znaczy wybierać odpowiedzialnie.
Wybór musi dokonywać się w świetle rozumu pokierowanego doświadczeniem - także tradycją intelektualną poprzednich pokoleń. Dlatego w dziale teoretycznym naszego pisma (poświęconym pierwszemu z wymiarów klasycznie rozumianej kultury - nauce, gr. theoria) ks. prof. Andrzej Maryniarczyk SDB przypomina i rozważa w aktualnym kontekście spostrzeżenia o Europie wybitnego pisarza politycznego Alexisa de Tocqueville'a. Inny wielki myśliciel i znawca problematyki cywilizacyjnej, polski polihistor Feliks Koneczny, pozostawił w swoim dorobku wskazówki dla polityki międzynarodowej na Starym Kontynencie. Prezentujemy je w rubryce Konecznikana. Ambicją pisma jest stałe sięganie do dzieła tego myśliciela (któremu zawdzięcza swój tytuł) także w formie przedruków niewznawianych po 1989 roku tekstów. Tym razem jest to artykuł O kierunek polskości zakończony znamiennym stwierdzeniem: „Dopiero na tle cywilizacji łacińskiej można myśleć o pożyteczności Polski dla Europy. A gdy będziemy cywilizacyjnie mocni, będą z polskości promieniować idee europejskie".
Polityka należy do dziedziny praktycznej ludzkiego życia (gr. praxis) i jest roztropną troską o dobro wspólne. Nic zatem dziwnego, że zasadniczy zbiór artykułów o Unii Europejskiej i o Polsce w kontekście referendum akcesyjnego znalazł się w dziale Spełniać dobro. Dla właściwego zrozumienia tematu niezbędne jest naświetlenie szerokiego kontekstu polityki międzynarodowej, czego w swoim artykule podejmuje się dr Mieczysław Ryba. Stanisław Michalkiewicz stara się - z dużym powodzeniem - ukazać Unię w wymiarze gospodarczym, politycznym i ideologicznym. Prof. Włodzimierz Bojarski konfrontuje UE z tradycją i teraźniejszością Europy Środkowej. Szczególne znaczenie ma głos autorów, będących mieszkańcami Europy Zachodniej. Swoiste świadectwo o właściwym, odartym z propagandowych sloganów, sensie działań integracyjnych - który przyświeca z jednej strony krajom-członkom Unii, z drugiej euroentuzjastycznym elitom politycznym w kraju - daje Karol Beddermann, były doradca UE w Polsce. Kolejne teksty odnoszą się do porządku prawnego Unii, ukazując: totalitarne zapędy jego twórców (prof. Robert de Mattei), niebezpieczeństwa zagrażające instytucji rodziny (dr Nelson Fragelli) oraz relacje prawa polskiego i prawa UE (Przemysław Czarnek). Kolejne sfery wymagające komentarza w kontekście integracji to rolnictwo polskie, retoryka medialnej debaty nad tym problemem oraz absurdy brukselskiej biurokracji. W powyższy kontekst doskonale wpisują się dwa artykuły niezwiązane bezpośrednio z problematyką unijną. Dariusz Zalewski ukazuje jeden z wymiarów dominującej, niestety, w Zachodniej Europie antypedagogiki: absolutyzację praw ucznia; Katarzyna Stępień przypomina zaś postać i twórczość literacką Wawrzyńca Goślickiego, wybitnego, lecz zapomnianego polskiego humanisty, autora łacińskiego traktatu filozoficzno-politycznego De optimo senatore.
„Europa - tak, Unia Europejska...?" Wielokropek w temacie wiodącym obecnego numeru „Cywilizacji" pojawia się nie dlatego, że redakcja waha się, czy powiedzieć „nie". Oznacza on, że wypowiedziane w patriotycznych emocjach, skądinąd oczywiste „nie" nas nie zadowala. Wielokropek podkreśla więc, że sprzeciwiając się obecnemu kształtowi polityki zagranicznej w Polsce i szerzej wasalizmowi zapatrzonych w liberalny zachód elit, chcemy odpowiadać na pytanie: I co dalej? Jaki kształt Polski w jej życiu wewnętrznym: w wysiłku intelektualnym, w wychowaniu, w gospodarowaniu, w działaniu politycznym? Jaka rola międzynarodowa naszej Ojczyzny położonej w środku Europy? Dlatego zbiór artykułów poświęconych tematyce unijnej zamykają teksty-apele zachęcające do dyskusji o przyszłości prawicy narodowej w Polsce.
Szeroki kontekst życia społeczno-politycznego powraca także w dziale religijnym naszego pisma Wiara poszukująca zrozumienia. Ksiądz biskup Stanisław Wielgus, jako profesor filozofii i pasterz Kościoła, wskazuje na zagrożenia wiary, sięgając do antyreligijnych treści obecnych w dziejach filozofii społecznej i w ideologiach. Diagnozę kończy swoista „recepta" odnosząca się do wymiaru moralnego i religijnego życia współczesnych chrześcijan. Natomiast ksiądz profesor Czesław Bartnik w artykule Unijna pułapka formułuje przed referendum siedemnaście pytań, których nie można przemilczeć. Nie pozostawia wątpliwości co do oceny konsekwencji integracji z UE dla Polski i Kościoła w naszej Ojczyźnie. Czy nie powinna jednak przekonać nas religijna argumentacja na rzecz Unii? „Polska warta jest mszy" - z publicystyczną swadą odpowiada Mirosław Król w tekście zatytułowanym Poza Unią nie ma zbawienia? Prawdziwe dziedzictwo chrześcijańskiej Europy oddaje najlepiej życie jej świętych patronów, których przybliża br. Marek Urbaniak FSC. Ankieta wypełniona przez posłów na Sejm RP zamyka „europejski" wątek obecnego numeru „Cywilizacji".
„Nie można być cywilizowanym na dwa sposoby" - radykalnie rozstrzygnął prof. Feliks Koneczny. Unia Europejska wypiera się dziedzictwa cywilizacji łacińskiej. Polsce tego czynić nie wolno. .
ISSN 1643-3637, Fundacja Servire Veritati, Instytut Edukacji Narodowej, Lublin 2003, ss. 256, format: 166x240, oprawa miękka
Wysyłka w przeciągu 1-5 dni roboczych