Państwo – nasz wróg

Państwo wzięło na siebie ogromną masę nowych obowiązków i odpowiedzialności; rozciągnęło swą władzę przenikając każdy, nawet najskrytszy czyn obywatela; zaczęło trwonić swe działania na zdobycie dla siebie najwyższego dostojeństwa i nieskazitelności religii państwowej; jego agenci stali się oddzielną i najwyższą kastą, mającą władzę wiązania i rozwiązywania, i wciskającą palce do każdego garnka. A jednak wciąż pozostaje, tak jak na początku, wspólnym wrogiem wszystkich prawomyślnych, pracowitych i uczciwych ludzi. - Henry L. Mencken

Dzieło Nocka zawiera niezwykle ożywczy intelektualnie i ponadczasowy zbiór refleksji na temat państwa, społeczeństwa oraz dziejów. „Państwo - nasz wróg” powstawało w czasie, gdy triumfy święciły bolszewizm, hitleryzm, faszyzm, a w Stanach Zjednoczonych wprowadzano Nowy Ład. Autor wbrew wszystkiemu żywił jednak przekonanie, że każde, nawet najbardziej potężne państwo, czeka kiedyś upadek, gdyż jest wrogiem społeczeństwa.

Jakub Wozinski

W literaturze z zakresu teorii państwa często podkreśla się, że państwowa władza pochodzi od społeczeństwa. Nock zgadza się oczywiście z tym stwierdzeniem, ale nie dlatego, że geneza władzy państwa wynika z kontraktu, czy jakiejś formy społecznej zgody. Władza pochodzi od społeczeństwa, ponieważ jest od społeczeństwa wyszarpana i skonfiskowana. Państwo żywi się zasobami społeczności i na niej żeruje, zwiększając swoje prerogatywy podbojem. Obraz przedstawiony przez Nocka jest trochę uproszczony, ale w gruncie rzeczy zawiera ziarno historycznej prawdy obecne w historii niemal każdego państwa.

Mateusz Machaj

tłum. Leszek S. Kołek,

Albert J. Nock, Państwo – nasz wróg, ISBN 978-83-65546-17-3, Prohibita, Warszawa 2017, format: 145 x 205 , ss. 136, oprawa miękka