„Cztery pory roku” Hildegardy z Bingen to fascynująca lektura, zachęcająca do uważnego przeżywania roku, by móc odnaleźć samego siebie i swój los. Znajdziemy w niej mnóstwo cennych wskazówek istotnych dla ciała i duszy człowieka. Napotkamy takie tematy, jak: posty i jedzenie, kobieta i mężczyzna, uzdrawiająca siła zieleni, depresja, umacnianie się w czasie kryzysu, schyłek życia i umieranie, istota Boga. Całość układa się w unikalny kalendarz prowadzący czytelnika nie tylko poprzez pory roku, ale także przez pory życia. Książka, do której można sięgać każdego dnia.
„Rok jest nie tylko porządkiem następujących po sobie dni i tygodni, lecz cyklem naznaczonym różnymi etapami. Ten, kto uważnie przeżywa pory roku, unoszony jest przez pewien rytmiczny bieg: istnieją bowiem dni krótkie i długie, tygodnie ciepłe i mroźne, przeżywamy burze i bezwietrzną ciszę, gęstą mgłę i kryształowo przejrzyste dni.
A w życiu osoby nie chodzi o nic innego: raz jesteśmy ufni, innym razem małoduszni, od czasu do czasu ogarnia nas chęć do pracy, po której zadomawia się w nas lenistwo. Tego, czy nasze życie jest udane i czy potrafimy odkryć w nim ukryty ślad sensu, nie stwierdzimy w biegu. Dlatego czasami musimy się zatrzymać, by przemyśleć ostatnie momenty. W refleksji nad minionym dojdziemy czasami do wniosku, że obok wydarzeń radosnych sens mają również te smutne, że ciężkie dni stanowią konieczność, która pozwala na odkrywanie na nowo tego, co lekkie. Przemiany wynikające z pór roku mają sens zarówno w naturze, jak i w naszych uczuciach.
Dla chrześcijan przeżywanie roku w szczególny sposób naznaczone jest rytmem świąt roku kościelnego (liturgicznego). Każda pora roku posiada charakterystyczne święta, które pomagają nam zrozumieć przebieg następujących po sobie etapów za sprawą pewnej porządkującej je struktury. Historia Jezusa, zbawcze dzieje Jego życia, Jego śmierć i zmartwychwstanie wplatają się w bieg roku. Corocznie konfrontowani jesteśmy z posłannictwem Chrystusa i wydarzeniami z Jego życia. Rytm roku jest dla nas nierozerwalnie spleciony z historią zbawienia.
Tym, co szczególnie rzuca się w oczy w dziele Hildegardy, jest połączenie biegu roku z biegiem naszego życia. Jest ona tak mocno zdeterminowana całościowym spojrzeniem na tę sprawę, że łączy zewnętrzne z wewnętrznym, widoczne z niewidocznym, duże z małym, cielesne z duchowym. Kiedy obserwuje procesy wzrostu zachodzące w naturze, w myśli przywołuje procesy dojrzewania zachodzące w człowieku poszukującym swej prawdziwej istoty. Ważne są dla niej okoliczności i zdarzenia codzienne, gdyż mogą budzić w nas świadomość tego, co znajduje się głębiej i w ukryciu.
Jak wiele mądrości życiowej spotkać możemy u Hildegardy, jak dokładnie potrafi ona obserwować, jak wyraziście określa zjawiska, jak barwny i bogaty w symbole jest jej język! Pragnie ona, abyśmy byli uczestnikami jej doświadczenia i chce skierować nasze spojrzenie na wielką historię Boga i człowieka. Jednak jakże śmiałe i niekonwencjonalne jest jej rozumienie Boga: nie mówi o Nim bowiem tylko poprzez dobrze znane obrazy – Ojca, Króla, Pasterza itd. – lecz z całkowitą oczywistością używa żeńskich atrybutów, mówiąc o matczynym miłosierdziu Boga. Używa też często symboli nieosobowych, aby nadać wyraz tajemnicy boskości; doświadczamy Go w ogniu, płynącej wodzie lub burzowym wietrze, w figurach okręgu, koła i kuli odzwierciedla się Jego tajemnica, również „zielona moc” (viriditas) może być narzędziem Jego działania.
Niniejsza książka adresowana jest do czytelników refleksyjnych. Należy ją rozumieć jako vademecum, jako przewodnik przez rok, po który czytelnik sięgać będzie raz po raz, by nadać impuls swojej egzystencji. W pewnym sensie zostajemy porwani przez Hildegardę do nauki. Ona nas prowadzi, zwraca nam uwagę na tak wiele i ma nadzieję, że w ten sposób dotrzemy do swej własnej drogi i odnajdziemy swoje miejsce. Hildegarda była dzieckiem swego czasu i nie każda z jej wypowiedzi znajdzie w nas zrozumienie i akceptację. Jednak wciąż napotykamy jakieś zdanie, jakiś błysk myśli, jakiś obraz, nad którym się zatrzymujemy. Szczególnie ważna jest u Hildegardy medytacja, kiedy krążąc wokół rozpoczętej myśli i rozwijając ją, przenosi ją do innego bytu i wysnuwa dalsze konsekwencje.” - fragment wstępu
tłum. Joanna Jarochowicz
Otto Betz. Hildegarda z Bingen. Cztery pory roku, ISBN 978-83-6056907-8, Astraia, Kraków 2007, format: 165 x 215, ss. 192, oprawa miękka
